Coach trener, mentor oraz psycholog – czym się zajmują?
Coach
Coach – to osoba, która wspiera i wzmacnia rozwój osoby coachowanej w jej dążeniach do zmiany (w życiu zawodowym i/lub osobistym). W swej codziennej pracy profesjonalny coach kładzie duży nacisk na:
- wspomaganie procesu uczenia – bo wskazuje kierunek, ale nie naciska i niczego nie wymusza; chce, aby osoba coachowana sama doszła do tego, czego potrzebuje i jak to osiągnąć,
- stawianie właściwych pytań – bez nich wprowadzenie zmian w życiu może być niewykonalne; zamiast koncentrować się na przeszłości, bazuje na tym, co jest tu i teraz,
- akceptację i szacunek względem wartości osoby coachowanej – on nie ocenia i zachowuje obiektywizm,
- stymulowanie do twórczego i kreatywnego myślenia – chce, by osoby z którymi pracuje, poszukały rozwiązań, które w ich przypadku okażą się najlepsze; nie chce im niczego narzucać, co najwyżej ukierunkowuje ich działania na odpowiednie tory i jeśli to konieczne, to wskazuje im przestrzenie i działania wymagające korekty albo np. transformacji,
- wagę wzajemnych relacji – tu nie ma sztywnych podziałów, zamiast nich jest szczerość, zaufanie oraz wzajemne poszanowanie autonomii tej drugiej osoby,
- koncentrację na zasobach, które można wydobyć nie z otoczenia tylko z danego człowieka.
Trener
Trener – to osoba, która jest odpowiedzialna za cały proces edukacyjny, który dotyczy ściśle określonego zagadnienia, kompetencji albo dziedziny. Dzięki wsparciu trenera osoba, która jest trenowana, zdobywa potrzebną jej wiedzę i/lub umiejętności. Można również powiedzieć, że trener to osoba, która koncentruje się na przygotowaniu psychicznym i/lub fizycznym swoich podopiecznych. Jej główne zadania to:
- wyszkolenie,
- zmotywowanie.
W tym wypadku zasadniczym celem jest nie tyle samo przekazanie teoretycznej wiedzy, co raczej konkretnych umiejętności oraz sposobów zachowań (np. prowadzenia rozmowy sprzedażowej).
Mentor
Mentor – to autorytet, który wspiera, służy radą i doświadczeniem wszystkim tym, którzy chcą z niego skorzystać. W przypadku osoby mentora kluczowe są jego osobiste doświadczenia oraz to, co już sam przeżył – często się zdarza, że na tego rodzaju „bazie” konstruuje później konkretne strategie postępowania z osobami, które chcą się od niego czegoś dowiedzieć oraz nauczyć. Można również powiedzieć, że jest to osoba, która poprzez swoje własne działania inspiruje i pobudza do kreatywnego działania także i innych.
Psycholog
Psycholog – to osoba posiadająca kierunkowe (akademickie) wykształcenie. Psycholog za pomocą różnych rodzajów metod (np. rozmowy, obserwacji, wywiadu, ankiety, testów) gromadzi informacje o pacjencie i później na podstawie posiadanych zawodowych kwalifikacji (np. znajomości różnych teorii i koncepcji psychologicznych) stara się mu pomóc. W tym wypadku kluczowe jest poznanie osobowości oraz minionych zachowań osoby, która się do niego zgłasza. Psycholog często pomaga w zakresie zniwelowania np. zaburzonych form zachowania albo pomaga naprawić te sfery życia pacjenta, które go nie satysfakcjonują.
Z powyższych opisów wynika w sposób jednoznaczny, co różni poszczególne profesje. Zaraz będzie o tym, co je łączy.
Coach, trener, mentor i psycholog – co mają ze sobą wspólnego?
Wbrew pozorom tych wspólnych sfer działania jest co najmniej kilka. Oto one:
- pomagają ludziom w rozwiązaniu ich życiowych problemów (na różne sposoby, ale cel jest ten sam – udzielenie fachowego wsparcia),
- różne formy współpracy – poza spotkaniami w cztery oczy wszyscy praktykują także i te w poszerzonym gronie,
- indywidualne podejście do klienta – każda osoba i sytuacja są inne, wymagają więc spersonalizowanego podejścia,
- procesualizm – nic nie zmienia się od razu; potrzebny jest i czas, i zaangażowanie z obu stron,
- dobrowolność – nikt nikogo do niczego nie zmusza, bo w ten sposób nie da się nikomu pomóc.
